H Η ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ

Ένα μοναδικό φαινόμενο ιστορικής γλυπτικής στην Ελλάδα

Περίληψη

Ο Μακεδονικός Αγώνας (1904-1908) ήταν από τις σημαντικότερες εθνικές προσπάθειες του 20ού αιώνα και εκείνος που προετοίμασε το έδαφος για την απελευθέρωση της Μακεδονίας κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-13). Ήταν ένας αγώνας «χαρακωμάτων» που διεξήγαγαν οι Έλληνες τόσο εναντίον των Οθωμανών Τούρκων, όσο και των Βούλγαρων κομιτατζήδων που επιβουλεύονταν τα εδάφη της. Η ελληνικότητα της Μακεδονίας ήταν το κυρίαρχο ζητούμενο και πολλοί άνθρωποι από όλη την Ελλάδα έδωσαν τη ζωή τους. Ανάμεσά τους ο Παύλος Μελάς που η πρόωρη και άδικη θυσία του αποτέλεσε σημείο αναφοράς για όλους τους αγωνιστές. Έτσι διαμορφώθηκε μία νέα γενιά ηρώων, τη μνήμη των οποίων οι επίγονοι προσπάθησαν με κάθε τρόπο να διαιωνίσουν. Κορυφαία εκδήλωση τιμής και αναγνώρισης της θυσίας των Μακεδονομάχων ήταν η δημιουργία μνημείων σε πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά της Μακεδονίας που απαθανατίζουν τους πρωταγωνιστές και εξιστορούν τα συμβάντα της περιόδου. Απ’ την άλλη μεριά τα έργα αυτά δεν είναι μόνο ιστορικά μνημεία αλλά και μνημεία τέχνης και εμπλουτίζουν με νέα στοιχεία τη γλυπτική ιστορικών θεμάτων της νεοελληνικής τέχνης. Ο αριθμός τους μάλιστα είναι εντυπωσιακός και ξεπερνά κατά πολύ έργα αυτού του τύπου που αναφέρονται σε άλλες εθνικές στιγμές της ελληνικής ιστορίας.